De Komeet van Halberski-Looch - (slot)


De "mooiste sinds eeuwen". Dit is hem dus. De komeet van Halberski - Looch. Naar haar ontdekkers genoemd. Ik weet niet eens hoe je die moet uitspreken, want hun nationaliteit ken ik niet; die stond er niet bij in de kranten.
    "Je kunt gerust kijken hoor," zeg ik, "het is hier ontzettend ver vandaan en volstrekt ongevaarlijk."
    Maar zij schudt het hoofd en blijft met afgewende blik zitten.
    Wat heeft ze? Ik had dit niet verwacht. En begrijp er ook niets van. Het maakt haar bang zegt ze. In het verleden stonden kometen bekend als brengers van onheil. We weten dat er toen mensen waren, zo beangst dat ze zelfmoord pleegden, en niet alleen primitieve volken in de binnenlanden. Vooral toen een keer aangetoond was dat er blauwzuur in de staart zat. Gelovigen, die geen enkel verstand van astronomie hadden, die dachten dat de wereld zou vergaan... Overigens bleek het gehalte aan het giftige cyanide veel te laag om kwaad te kunnen.

Nu ja, jammer dat zij niet durft, – maar ik laat me er niet door weerhouden wel te kijken.
    In de kranten heeft een oproep gestaan om weinig licht te branden in huis of de overgordijnen te sluiten om alles goed te zien. Het lijkt dat iedereen zich daar redelijk aan houdt. Een geluk ook dat de maan niet schijnt; die is nog niet op. De komeet wordt zienderogen duidelijker en imposanter.
    Het is doodstil overal, alsof wij de enige overlevenden in de hele stad zijn. Ik haal de kijker uit zijn etui en zet hem aan mijn ogen. Het is maar een eenvoudig toneelkijkertje, en ik heb hem aanvankelijk niet eens goed gericht. Ik zie alleen de donkere, met sterren bespikkelde achtergrond, die vooral oneindig diep is, waardoor je er eigenlijk geen kleur aan kan toekennen. Naar het mij voorkomt zijn er meer sterren dan anders, maar dat zal wel de vervreemding van het moment zijn. Dan schuift de komeet van rechts vanzelf mijn beeldveld binnen.
    De aanblik is nu niet meer alleen indrukwekkend, maar ook tamelijk angstaanjagend. Zo dichtbij?! Zodanig overweldigend is het, dat men onwillekeurig gaat denken: als dat maar goed afloopt! Ik voel iets van de instinctieve vrees voor het onbekende, de natuur, voor de oerkrachten van het oneindige al.
    – Ik houd Ralitsa de kijker voor en probeer mijn stem ontspannen te laten klinken: "Je moet nu even kijken. Het is iets geweldigs, hoor! Dit heb je nog nooit meegemaakt!"
    Ik zie in de schemering vaag dat zij van nee schudt, zonder een woord. Ik heb nooit kunnen bevroeden dat ze er niet tegen kon. Te overweldigend, dit..? Hebben vrouwen toch meer intuïtief gevoel voor zulk een onheil? Cultiveren zij nog de aloude angsten der primitieve volkeren? Bijgeloof?
    Er hangt een eigenaardige atmosfeer. Het reusachtige natuurverschijnsel boven ons overheerst alles. De komeet lijkt steeds groter te worden of dichterbij te komen. Het is nauwelijks te geloven dat dat alleen maar zo lijkt door de toenemende duisternis. Dit verlichte brok steen en ijs, die gigantische sneeuwbal, die overal, op de hele wereld te zien is. – Mijn kijker hangt aan een riempje om mijn nek, en opeens hindert mij dat. Ik doe hem af en leg hem op het tuintafeltje.
    En het is onvermijdelijk, maar mijn gedachten dwalen af, ondanks het geweld boven ons af. Of juist daardoor! Alsof ik gedwongen wordt aan de wereldcrisis te denken, die ik even was vergeten. Hoewel het niet koud is, voel ik een huivering over mijn rug trekken. Of ik voor het eerst de bedreigende waarheid van de economische ramp zie naderen.

Wat is dat toch steeds voor geluid?.. Nu weer... Het lijkt een stem, elektrisch versterkt... Het zinkt af en toe in, zwelt dan weer aan.
    "Hoor je dat ook? Die stem in de verte, zeg ik. Wat zou dat zijn?.." Ralitsa antwoordt niet, zit bewegenloos. – "Hoor eens!.. Dat lijkt toch niet helemaal pluis... Ik probeer scherp te luisteren, maar de stem blijft onverstaanbaar. Het zou een auto met luidsprekers kunnen zijn, het verplaatst zich. Het klinkt alsof we ergens voor gewaarschuwd worden. Komt die auto onze straat in?
    "Ik voel me niet lekker,: zegt Ralitsa. Net als ik nog iets wil zeggen, vliegt Ralitsa op en loopt haastig naar de achterdeur.
    Zij doet het licht aan en ik zie de heldere rechthoek van onze keuken als uitgeknipt uit het donkere vijfkant van het huis. Dan zie ik, in het gelige schijnsel, dat zij zich krampachtig brakend over de gootsteen buigt.

Ik ben alleen op het erg achtergebleven. Nog zwak is de luidspreker te horen, ver weg. Ik kijk naar de keukendeur, waar Ralitsa intussen is verdwenen. Peinzend peuter ik aan de riemgesp van de kijker, hoewel ik niet weet waarom. De komeet hangt als een monsterlijke, lichtgevende draak boven alles.
    Weerzin wurgt mijn keel als ik eraan denk naar binnen te moeten gaan, waar Ralitsa is.
    Ik wil niet weten welk huiselijk onheil ons gaat treffen; ik kan daar niet tegen. Misschien gaat zij wel dood.
    Ik sta op en loop met een vokomen verlamd gevoel in mijn knieën naar de achterdeur van het huis.